Krosno - Józef Koffler

Dworzec kolejowy w Krośnie, widok od strony miasta, fot. Michał Piekarski

Krosno

(dworzec kolejowy i okolice)

W okresie międzywojennym Krosno stanowiło istotny ośrodek miejski II Rzeczypospolitej, usytuowany w zachodniej części województwa lwowskiego, oddalony o 180 km od Lwowa i 155 km od Krakowa. Przed 1939 r. zamieszkiwało w nim około 18 tysięcy osób. Po napaści Niemiec na Polskę, Krosno zostało włączone do Generalnego Gubernatorstwa jako część Distrikt Krakau i pozostawało pod niemiecką okupacją w latach 1939–1944.

Krosno i Iwonicz na mapie przedwojennej Rzeczypospolitej (Polona)

Krosno, dworzec kolejowy, widok współczesny, fot. Michał Piekarski

Józef Koffler przed 1939 r. odwiedzał okolice Krosna co najmniej dwukrotnie, spędzając czas na wypoczynku w pobliskim uzdrowisku Iwonicz, położonym zaledwie 15 kilometrów od miasta. Jednak to podczas niemieckiej okupacji losy Kofflera splotły się ściślej z Krosnem, gdzie przebywał prawdopodobnie w latach 1942–1943, a być może nawet do 1944 roku.

Podczas okupacji niemieckiej w Krośnie zamieszkała Gizela Hercholorfer (z domu Roth), szwagierka Józefa Kofflera. Spotkała go przypadkowo na dworcu kolejowym w tym mieście w 1942 r. Sam kompozytor schronił się wówczas na przedmieściach Krosna, gdzie przebywał prawdopodobnie od 1942 r. do 1943 lub 1944 r. Podobno bywał na mszy w przedmiejskim kościele pw. św. Marcina w Krościenku Wyżnym.

Gizela Hercholorfer przeżyła Holokaust i po latach relacjonowała:

Krosno, przedmieścia i panorama miasta ok. 1939 (NAC)

Przypadkowo spotkałam się z moim szwagrem w Krośnie na dworcu [kolejowym] w 1942 r. i od tego czasu widywaliśmy się w mieście. Żył jeszcze nadzieją przez rok 1943 mówiąc „że to już niedługo potrwa”

(„Życie Warszawy” 1987, nr 151).

Choć okolice Krosna są najbardziej prawdopodobnym miejscem śmierci Józefa Kofflera i jego rodziny, miejsce ich pochówku pozostaje do dziś nieodkryte i nieupamiętnione.