15 variations d'après une suite de douze sons na fortepian op. 9 (1927)
Dedykacja: à Arnold Schönberg
Rękopis: ASI, WIen. Sygn.: ASI CASG86-C294
Wydanie: Jóżef Koffler. 15 Variations d'après une suite de 12 tons [pour piano solo]. Op. 9. Editions Maurice Senart, Paris. Copyright 1928. E. M. S. 7532 Stron 8.
Prawykonanie: brak danych
Pierwsza wzmianka prasowa o wykonaniu [radiowym]: Lwów, 28 maja 1931, Leopold Münzer – fortepian („Kurier Lwowski” 1931 nr 145)
Moje Wariacje nie są normalnym dziełem sztuki, raczej «podręcznikiem» podstaw techniki dwunastotonowej, czymś w rodzaju bachowskiego Kunsztu fugi – toute proportion gardée
– napisał Koffler w tekście opublikowanym w 1936 r. na łamach „Wiadomości Literackich” (12 tonów, „Wiadomości Literackie” 1936 nr 10, s. 6).
Zadedykował ją kompozytor Arnoldowi Schönbergowi, któremu wysłał partyturę otrzymując w odpowiedzi „ciepły list”. W 1931 r. Koffler sporządził wersję przeznaczoną na orkiestrę smyczkową (oznaczoną jako op. 9a), która zyskała znacznie szerszą recepcję, zwłaszcza dzięki prezentacji podczas festiwalu MTMW w Amsterdamie w 1933 roku. Obydwa opusy są w zasadzie analogiczne pod względem materiałowym, a drobniejsze różnice wynikają z odmienności obsady. Jak pisał Jerzy Freiheiter, można uznać „partyturę orkiestrową za ostateczną redakcję dzieła. Nie jest to transkrypcja, lecz raczej zrealizowanie, uplastycznienie polimorficznej koncepcji dzieła fortepianowego” („Muzyka” 1936 nr 7–12, s. 86).
Dalszy tok dzieła to kolejno następujące wariacje oparte prawie zawsze na jednym poziomie transpozycji serii. Zbudowane są zasadniczo z trzech sekcji (na wizualizacji oznaczonych jako a–b–a), które odpowiadają postaci zasadniczej, retrogradacji i znów postaci zasadniczej dwunastodźwiękowego szeregu. Za każdym razem jest on jednak odmiennie opracowany pod względem rytmicznym, fakturalnym i instrumentacyjnym. Zwraca ponadto uwagę ścisła technika imitacyjna (zob. wariacje 10, 12) oraz skłonność do budowania symetrycznych struktur dźwiękowych.
